კატეგორიები

ნავიგაცია

ჩემი ფინანსური მეგზური

7 ნაბიჯი საპენსიო ასაკისთვის მოსამზადებლად

sapensio asaki
იმისათვის, რომ საპენსიო ასაკს მომზადებულები შეხვდეთ, საჭიროა, მრავალ საკითხზე დაფიქრება. შედეგად კი შესაძლოა, გარკვეული ქცევების შეცვლაც მოგიწიოთ. ფინანსური გეგმის დასახვასა და მის შესრულებას კი რაც უფრო ადრე დაიწყებთ, მით უფრო უზრუნველყოფილი იქნებით მომავალში. 

გაგაცნობთ რამდენიმე ნაბიჯს, რომლის გავლაც დაგეხმარებათ, ფინანსურად უფრო მომზადებული შეხვდეთ საპენსიო ასაკს.

ნაბიჯი 1 : დაისახეთ ფინანსური მიზანი - თანხის შეგროვება საპენსიო დანაზოგისთვის

საპენსიო ასაკისთვის დაზოგვა არ არის მარტივი საქმე იმის გათვალისწინებით, რომ ცხოვრების ნებისმიერ ეტაპზე ჩვენ გვაქვს არაერთი, ხშირად უფრო მოკლევადიანი ფინანსური მიზანი, რომლის შესრულებაც იმ მომენტისთვის უფრო პრიორიტეტული გვგონია. თუმცა, აუცილებელია  ვიფიქროთ და ვიზრუნოთ გრძელვადიან ფინანსურ მიზნებზეც. მაგალითად, ბავშვის სწავლის დაფინანსებისთვის თანხის შეგროვება გრძელვადიანი მიზანია და მასზე მშობლები ხშირად ფიქრობენ. ანალოგიურად, წინასწარ მზადება მნიშვნელოვანია საპენსიო ასაკისთვისაც.

ნაბიჯი 2:  განსაზღვრეთ დანაზოგის მოცულობა თქვენი შესაძლებლობებიდან გამომდინარე 

თქვენი პირადი ბიუჯეტის შედგენისას განსაზღვრეთ იმ თანხის მოცულობა, რომლის პერიოდული გადადებაც საპენსიო დანაზოგის შესაქმნელად არ შეგიქმნით დისკომფორტს. შემოსავლის  ან ხარჯების ცვლილებასთან ერთად, ეცადეთ, არ შეწყვიტოთ დაზოგვა, არამედ შეცვალეთ (გაზარდეთ ან შეამცირეთ) დანაზოგის ყოველთვიური მოცულობა შეცვლილი ფინანსური მდგომარეობიდან გამომდინარე.

ნაბიჯი 3: გააკეთეთ დანაზოგი რაც შეიძლება ადრე და ხშირად

თუ ჯერ კიდევ არ გაქვთ დაწყებული დაზოგვა თქვენი საპენსიო ასაკისთვის, დაიწყეთ იმ მომენტიდან, როგორც კი განსაზღვრავთ ამ ფინანსურ მიზანს. რაც უფრო ადრე დაიწყებთ დაზოგვას, მით უფრო მეტი ღირებულების მქონე იქნება თქვენი დანაზოგი წლების შემდეგ. განვიხილოთ ასეთი მაგალითი: დათომ საპენსიო ასაკისთვის დაიწყო დაზოგვა 45 წლის ასაკში და ყოველთვიურად ზოგავს 100 ლარს. მისმა მეგობარმა გიორგიმ კი 35 წლის ასაკში დაიწყო დაზოგვა და ყოველთვიურად 65 ლარს ზოგავს. ვთქვათ, რომ დანაზოგს ერიცხება საპროცენტო განაკვეთი წლიური 7%-ის ოდენობით. 

  დათო გიორგი
ყოველთვიური დანაზოგი 100 65
რა ასაკში დაიწყეს გროვება 45 35
საპენსიო ასაკამდე დარჩენილი წლები 20 30
ჯამური დანაზოგი 24,000 23,400
ჯამური დანაზოგი დარიცხულ სარგებელთან ერთად 35,734 43,746
     

დააკვირდით, მიუხედავად იმისა, რომ გიორგი ნაკლებს ზოგავდა, მან და დავითმა თითქმის ერთნაირი მოცულობის დანაზოგის შექმნა შეძლეს, რადგან გიორგი 10 წლით მეტი ვადის განმავლობაში ზოგავდა. ყველაზე საყურადღებო ამ მაგალითში კი ისაა, რომ მიუხედავად თანაბრად გადადებული დანაზოგისა, გიორგის დანაზოგს 10 წლით მეტი ვადის განმავლობაში ერიცხებოდა საპროცენტო სარგებელი, შესაბამისად, მისი ჯამური დანაზოგი გაცილებით აღემატება დათოს მიერ საბოლოოდ მისაღებ დანაზოგს.  

ნაბიჯი 4: განიხილეთ დაზოგვის შესაძლო ალტერნატივები და რისკები

წყვილი განიხილავს დაზოგვის ალტერნატივებს
როცა ვსაუბრობთ საპენსიო ასაკისთვის დაზოგვაზე, უმეტეს შემთხვევაში იგულისხმება დანაზოგის განხორციელება ხანგრძლივი ვადის განმავლობაში. დანაზოგის სახლში შენახვა ყველაზე ნაკლებად შეიძლება მივაკუთვნოთ გონივრულ გადაწყვეტილებებს. ერთი მხრივ, ფულის სახლში შენახვა საშიშია, ხელიც ადვილად მიგიწვდებათ მასზე და დანაზოგის დახარჯვის რისკიც იზრდება. მთავარი კი ის გარემოებაა, რომ ფულის ღირებულება იცვლება დროში, და თუ დღეს თქვენ დაზოგეთ 100 ლარი, რომელიც სახლში გიდევთ, ერთი წლის შემდეგ ამ თანხის მსყიდველუნარიანობა შემცირდება ინფლაციის და ფულის დროითი ღირებულების გათვალისწინებით. თანხის დაზოგვა შესაძლებელია საბანკო დეპოზიტზე. დეპოზიტების სახეობების და პირობების შესახებ დეტალურ ინფორმაციას შეგიძლიათ აქ გაეცნოთ. შესაძლოა, მეტი სარგებლის მიღების მიზნით დანაზოგი დააბანდოთ აქციებში ან ობლიგაციებში. მათ შესახებ დაწვრილებით ინფორმაციას გაეცანით აქ. თუმცა, გახსოვდეთ, მეტ სარგებელს მეტი რისკიც ახლავს თან. მაგალითად, აქციას შესაძლოა, მეტი მოგების მოტანის პოტენციალი ჰქონდეს, თუმცა ობლიგაციასთან შედარებით უფრო სარისკო დაბანდებად ითვლება.

ნაბიჯი 5: ეცადეთ შეცვალოთ ჩვევები, რომელიც იმპულსურ ხარჯვას უკავშირდება

ჩვენ ვცხოვრობთ გარემოში, რომელშიც ხშირად რეკლამების და მარკეტინგული კამპანიების მსხვერპლი ვხვდებით. შედეგად ხშირად არასაჭირო ან იმპულსურ შენაძენს ვახორციელებთ. შეეცადეთ, შეამციროთ ასეთი დაუფიქრებელი შესყიდვები. ეს დაგეხმარებათ არამარტო ყოველთვიური არააუცილებელი ხარჯის შემცირებაში, არამედ შეცვლის თქვენს ჩვევას. ყოველი ახალი ხარჯის გაწევისას დაფიქრდით, ხომ არ ჯობია ამ თანხით გაზარდოთ თქვენი რომელიმე, მაგალითად, საპენსიო დანაზოგი.

ნაბიჯი 6: იზრუნეთ თქვენს ჯანმრთელობაზე

საქართველოში საპენსიო ასაკის მოქალაქეების ჯანმრთელობა დაზღვეულია  სახელმწიფოს ბიუჯეტიდან. ეს დაზღვევა ფარავს პენსიონრების გარკვეულ სამედიცინო საჭიროებებს, როგორიცაა, მაგალითად, გეგმიური და გადაუდებელი ოპერაციები გარკვეული ლიმიტის ფარგლებში, სხვდასხვა ტიპის კვლევები. მედიკამენტების ხარჯების ანაზღაურებას კი სახელმწიფო დღეს ძირითადად ვერ უზრუნველყოფს, რიგი გამონაკლისების ან სპეციალურ პროგრამაში არსებული მედიკამენტების დაფარვის გარდა. იმისათვის, რომ თავიდან აიცილოთ ჯანმრთელობის გაუარესებასთან დაკავშირებულ ხარჯებზე მთლიანი დანაზოგის მიმართვა, აუცილებელია, ადრეული ასაკიდანვე იზრუნოთ თქვენი ჯანმრთელობის მდგომარეობის შენარჩუნებაზე. ხშირად ასაკში გამოვლენილი ჯანმრთელობის პრობლემები გამოწვეულია ახალგაზრდობაში არასწორი ცხოვრების სტილით, როგორიცაა მაგალითად მოწევა, ალკოჰოლის ზედმეტი დოზით მიღება, არაჯანსაღი კვების რაციონი. იკვებეთ ჯანსაღად, მოაწესრიგეთ თქვენი ყოველდღიური რეჟიმი, ივარჯიშეთ და იცხოვრეთ ჯანმრთელი ცხოვრების სტილით. 

ნაბიჯი 7: არ დაგავიწყდეთ ინვესტირება თქვენს მომავალში

რაც უფრო ახალგაზრდა ხართ, მით უფრო მეტი შესაძლებლობა გაქვთ განვითარდეთ კარიერულად, მიიღოთ დამატებითი განათლება, დაიწყოთ თქვენი ბიზნესი. სწავლასა და განვითარებაში დაბანდებული ინვესტიცია აუცილებლად მოგიტანთ შედეგს. თქვენი შემოსავლის ზრდა კი შესაბამისად აისახება თქვენს საპენსიო დანაზოგზე. საპენსიო ასაკისთვის წინასწარ და დაგეგმილად მომზადება, ერთი მხრივ, საშუალებას მოგცემთ  მშვიდად და სასიამოვნოდ გაატაროთ თქვენი ცხოვრების ეს ეტაპი, მეორე მხრივ კი, გარკვეული ჩვევების გამომუშავებას შეძლებთ - დაზოგვაზე მუდმივად ზრუნვით თქვენ უფრო მარტივად გაუმკლავდებით ცხოვრების მიმდინარე ეტაპს და მის სირთულეებსაც. და გახსოვდეთ - არასოდესაა გვიანი, დაიწყოთ ზრუნვა თქვენს მომავალზე.